Utafiti uliofanywa huko nchini Marekani umeonyesha kwamba wanawake wanaotumia dawa za nwyele wapo katika hatari kubwa ya kuugua saratani ya matiti
Hatari ya kupata saratani ya matiti kwa wanawake wanaotumia dawa kunyoosha na kubadili rangi nywele ni kubwa zaidi.
Kwa mujibu wa habari iliyotolewa na SciTechDaily limechapisha matokeo ya utafiti uliofanywa na taasisi ya afya ya Marekani na kuchapishwa katika jarida la "International Journal of Cancer".Utafiti huo ulijumuisha wanawake elfu 46 na 709. Matokeo yalionyesha kwamba wanawake wanaotumia dawa hizo za nywele mara kwa mara wana hatari ya kupata saratani ya matiti kwa asilimia 9 zaidi ukilinganisha na wale wasiotumia.
Wanawake wenye asili ya kiafrika ambao hutumia dawa hizo za nywele kila baada ya wiki 5 hadi 8 wana ongezeko la hatari ya kupata kansa ya matiti kwa asilimia 60.
Miongoni mwa kazi za ya msanii ni kuielimisha, kuiburudisha, kuiliwaza na kuikosoa jamii na asipotekeleza hayo basi kazi yake haijakamilika.
Lakini je wasanii wa muziki wa Afrika Mashariki wameweza kuielimisha na kuikosoa jamii?.
Katika kile ambacho kilionekana kama njia ya kuikosoa na kuielimisha jamii King Kaka kwa jina lake halisi Kennedy Ombima, mwishoni mwa juma alitoa video tata ya wimbo aliouta 'Wajinga Nyinyi', akikosoa maovu miongoni mwa jamii ya Wakenya.
Katika wimbo huo amewatuhumu wazi wazi watu binafsi aliowataja majina moja kwa moja pamoja na wabunge na taasisi za umma kwa ufisadi, uliokithiri na maovu mengine katika jamii , huku akiwataka Wakenya kutafakari maovu hayo na kuyarekebisha.
Aliutumia wimbo huo huwatolea wito Wakenya kutafakari ujumbe wa video yake na kuchukua hatua.
Tangu video ya wimbo huo kutoka, imekuwa ndio maarufu zaidi mitandaoni nchini Kenya .
Licha ya wimbo 'Wajinga nyinyi' ulioimbwa kwa mtindo wa rap kusifiwa na wengi kuwa maudhui yake yalikua ni ya kweli baadhi ya waliotajwa majina walimkosoa na kutishia kumshitaki.
King kaka alidai anatishiwa maisha na kujisalimisha katika Ofisi ya Mwendeshamashitaka mkuu wa Serikali (DCI), akidai lakini ofisi hiyo ilisema haikumuita.
Mwanamuziki huyo ambaye alipata uungaji mkono mkubwa kutoka kwa wasanii wenzake kwa kutoa ujumbe huo, pia aliahidiwa utetezi wa kisheria na mawakili maarufu iwapo atapelekwa mahakamani kwa kuimba wimbo 'Wajinga nyinyi' .
Mbali na mwanamuziki King Kaka wanamuziki wengine wa Kenya pia awali walitoa nyimbo zilizokosoa ufisadi katika jamii yao. Mfanyo ni mwanamuziki Erick wa mtindo wa Afrobit Wainanaina katika wimbo wake 'Nchi ya kitu kidogo' na mwanamuziki wa mtindo wa Hiphop Juliani katika wimbo wake 'Sitasimama maovu yakitawala'
Hali ikoje nchini Tanzania?
Kwa muda sasa wasanii wa muziki nchini Tanzania wamekuwa wakiwasilisha ujumbe wao hususan baada ya kuingia madarakani kwa rais John Pombe Magufuli. Ukosoaji wao umekua ni ukijibu yanayofanyika nchini mwao.
Wa kwanza alikua ni wanamuziki ni mwanamuziki wa Hip hop Karama Masopud na wimbo wake 'Magufuli balaa ' , al maarufu Kalapina.
Hata hivyo kalapina ambaye alishindwa katika harakatii zake za kuwania ubunge, alitoa wimbo mwingine wa kumsifu rais Magufuli. Aliimba: 'Unaweza kudhani ni ni miujiza lakini ni picha halisi. Upinani uko kimya, hauna la kusema. Amefanya walichopanga kukifanya.''
Msanii mwingine aliyekuwa na ujumbe wa ukosoaji miongo ni mwa jamii, ni mwanamuziki wa mtindo wa rap, Nikki Mbishi ambapo Januari 2017 aliimba:''I'm Sorry JK.''
Mtangulizi wa rais John Pombe Magufuli , Jakaya Kikwete, alifahamika kama 'JK'.
''Itaeleweka ikiwa nitasema siku moja kwamba, hakuna rais kama JK. Watanzania wanakukosa sanana kwa niaba ya Watanzania ninasema wanakukosa sana na wanatamani ungegombea awamu ya tatu kama rais''
Katika wimbo huo, msanii aliongelea kuhusu namna baadhi ya Watanzania akiwemo yeye walimkosoa vibaya Kikwete alipokua mamlakani lakini sasa wanamkosa na kutamani angegombea awamu ya tatu mamlakani!.
Alisema kwa sasa hakuna uhuru wa vyombo vya habari. Mikopo ya wanafunzi wa Chuo Kikuu haipatikani tena kwa urahisi, uchumi unadhoofika na benki zinakabiliwa na wakati mgumu, hakuna pesa mitaani na demokrasia imebanwa, miongoni mwa mambo mengine.
Baraza la Sanaa Tanzania (Basata) lilimuita msanii huyo wa muziki wa rap na kumhoji. Baadae aliandika taarifa katika kituo cha polisi jijini Dar es salaam, na wimbo wake ukapigwa marufuku mnamo mwezi wa Februari 2017.
Kufuatia kuvamiwa kwa kituo cha TV na mshirika wa karibu wa rais, John Magufuli Paul Makonda, wasanii wa Hip hop walipeleka hasira zao juu ya kile kilichokua kikiendelea.
Ney wa Mitego alitoa wimbo, 'Wapo'. Ingawa hakutaja moja kwa moja jina lolote la kiongozi katika wimbo wake ilikua wazi kuwa alikua akielezea maeneo ambayo rais Joh Pombe Magufuli ''ameshindwa'' kutekeleza wajibu wake.
Wimbo huo ulipata umaarufu sana. Alikamatwa mara moja na Basata ikapiga marufuku kabisa wimbo huo.
Hata hivyo Jumatatu iliyofuatia, rais Magufuli aliagiza Ney aachiliwe huru na wimbo wake uchezwe.
Nyimbo nyingine zilizokosoa utawala wa rais Magufuli ni pamoja na 'Dereva wa 5 hana leseni' wa Wagosi wa Kaya, 'Usinipangie' wa Baghdad na 'Madaraka ya kulevya' wa Weusi.
Usinipangie uliimbwa kujibu kauli ya rais Magufuli kusema kuwa hatoambiwa la kufanya.
Madaraka ya kulevya ni wimbo ambao mistari yake iliandikwa kwa ustadi lakini yenye utata. Wimbio huo haukuwazungumzia moja kwa moja rais Magufuli au Makonda , lakini maneno yaliyotumiwa yanaonyesha kumuhusu kiongozi aliyelewa mamlaka kukiuka maadili yake ya kiuongozi.
Msanii wa muziki wa rap Profesa Jay katika wimbo wake 'Ndio, mzee aalikosoa utawala wa rais Mkapa miaka ya 2000, Nakaaya Sumari katika wimbo wake Mr politician na Mrisho Mpoto katika wimbo Mjomba ambao wengi wanaamini vilimlenga rais Jakaya Kikwete.
Uganda
Katika miaka ya hivi karibuni, baadhi ya wasanii nchini Uganda walijitokeza kukosoa maovu wanayodai yanatekelezwa na utawala wa rais wa muda mrefu yoweri Museveni, huku wengine wakimsifu.
Mwaka 2012 katika wimbo wake Robert Kyagulanyi al maarufu Bobi Wine katika wimbo wake 'By Far' aliashiria nia yake ya kujiunga na siasa akiukosoa utawala wa rais Museveni.
Aliimba : 'My father said there is more politics music industry than in the Parliement, they dont know who they are dealing with' akimaanisha 'Baba yangu aliniambia kuna siasa zaidi katika muziki kuliko bungeni, lakini hawajui ninani wanaekabiliana nae'.
Katika wimbo huu alielezea kuwa wakazi wa vitongoji duni kikiwemo kitongoji cha ambako alikua akiishi hawaogopi vitisho, huku akiwatolea wito raia kuamka na kupigania haki zao.
Akiimba kwa kwa lugha ya Luganda Bibi Wine, mwaka 2016, alitoa wimbo 'Dembe' au 'Amani' Msanii Bobi Wine aliouimba Bobi Wine alikemea kile alichokiita ghasia miongoni mwa viongozi wa Uganda, huku akiwalaumu kwa kuchochea ghasia hususan wakati wa uchaguzi.
Aliitaka jamii ya Waganda kupiga kura kwa amani ili kuepuka ghasia zilizojitokeza katika chaguzi zilizopita, akiwatuhumu viongozi waliopo madarakani kuchochea ghasia hizo.
Imekua vigumu kutumia muziki kuelimisha na kukosoa maovu Uganda:
Nyimbo zake zilizojaa ukosoaji wa rushwa na ukosefu wa haki za kijamii nchini Uganda zilichangia kwa kiasi kikubwa kuchaguliwa kwa Bobi Wine kama mbunge wa kyadondo Mashariki mwaka 2017.
Mnamo mwaka 2017 , msanii huyo aliimba: 'Ugandans need equal opportunity', Waganda wanahitaji fursa sawa'', akitaka serikali ifikishe huduma kwa usawa miongoni mwa raia mkiwemo ajira kwa vijana.
Hata hivyo juhudi zake za kuendelea kuukosoa utawala wa rais Museveni kupitia usanii wake wa muziki zimegonga mwamba baada ya maafisa wa usalama kuzuia matamasha yake yote ya muziki.
Msanii wa muziki wa Hip hop na Afro bit Uganda ni Jose Chameleone kutoka nchini Uganda ambaye alifahamika kwa kutumbuiza nyimbo zake katika hafla za Chama tawala cha NRM pamoja na matukio mengine ya serikali ya rais Museveni sasa amegeuka kuwa mkosoaji wake.
Baada ya Chameleone Kutangaza nia yake ya kuingia siasa na kugombea kiti cha Meya wa Jiji Kuu Kampala ili kumaliza maovu yanayofanyika katika mji huo, rais Museveni ambaye alikua mfuasi wake katika ukurasa wa twitter alimua kuondoa ufuasi wake.
Kinyume na Bobi Wine pamoja na Jose' Chamilion, Msanii mwingine maarufu kwa jina la Bebe Cool amekua mstari wa mbele kuunga mkono utawala wa rais Yoweri Museveni, huku akiwakosoa wasanii wenzake kwa kuukosoa utawala.
Ni dhahiri kuwa wasanii wengi wa muziki katika nchi za Afrika Mashariki wamekua wakitumia kazi yao kuzielimisha na kuzikosoa jamii zao, japo katika mazingira magumu inapokuja katika ukosoaji wa kisiasa. Hata hivyo swali ni je ukosoaji huu
Raia huyo ambaye ni mzaliwa wa Ujerumani Reinhard Bonnke, ambaye alivutia umati mkubwa wa watu barani Afrika wakati wa mahubiri yake anaombolezwa na mamilioni ya Wakristo barani humo kufuatia kifo chake akiwa na umri wa miaka 79.
Mwandishi wa Kenya Jesse Masai anatazama ushawishi wake.
Akilinganishwa na wahubiri wengine wa Uingereza kama vile Charles Spurgeon hadi Billy Grahama wa Marekani , hadhi ya Bonke kama baba wa mahubiri ya kisasa ipo juu sana.
Katika bara la Afrika kumekuwa na mahubiri ya wiki moja , yanayoshirikisha idadi kubwa ya watu, mahema mengi , majukwaa ya kuvutia, vipaza sauti vya hali ya juu, wakalimani na mara nyingine wahubiri wakiiga jinsi Bonke alivyokuwa akifanya mahubiri yake hususan matamshi na jinsi alivyoshikilia kwa kutumia nguvu kipaza sauti.
Mwisho wa hotuba zake angewauliza ni nani kati ya walioko katika kongamano hilo alikuwa akisikia wito wa Mungu ili kuchukua kipaza sauti hicho kutoka kwa mikono yake.
Ujumbe wake wa matumaini hususan miongoni mwa mataifa ya Afrika ambayo yameathiriwa na ukame na majanga mengine ulikuwa muhimu.
Je Reinhard Bonnke alikuwa nani?
Alizaliwa 1940 mjini Königsberg, Ujerumani
Alianzisha shirika la Christ For All Nations (CFAN) 1974
CFAN linadai kwamba Bonnke alisaidia kuingiza takriban watu milioni 79 katika Ukristo
Alifariki tarehe 7 mwezi Disemba 2019
Wengine kama vile mhubiri mwenye umri wa miaka 83 wa kanisa la Pentocostal Wilson Mamboleo - ambaye alisaidia mahubiri ya Bonnke katika eneo la Afrika mashariki anadai kwamba wahubiri wakuu barani Afrika kama vile muhubiri wa Nigeria TB Joshua na Teresia Wairimu wa Kenya ni miongoni mwa walioshawishiwa na Bonnke.
'Waliokufa walifufuka'
Bonnke alijiunga na rais wa Kenya, Uhuru Kenyatta wakati wa kuanzishwa kwa kanisa la Muhubiri Wairimu la Faith Evangelistic Ministry mjini Nairobi mwezi Agosti 2016.
Shirika lake la Christ For All Nations (CFAN) , linalojulikana kwa kazi yake barani Afrika linadai Bonnke alisimamia zaidi ya watu milioni 79 katika Ukristo.
Katika mikutano mikuu ikiwemo mmoja uliofanyika katika mji wa Lagos , 2000 uliodaiwa kuvutia takriban watu milioni 1.6- Bonnke alidai kwamba ana uwezo wa kuponya kwa kutumia uwezo wa Mungu.
Pia aliwaambia wafuasi wake kwamba alishuhudia watu wakifufuka , licha ya kwamba miujiza kama hiyo ilipingwa na wakosoaji wake.
Countries with the largest Christian populations
Five of top 10 projected to be in Africa by 2050
Source: Pew Research Center
Uhubiri wa Bonnke mara nyengine ulizua utata.
Stephen Mutua ambaye kati ya mwaka 1986 na 2009 alikuwa mkurugenzi wake wa kimataifa anakumbuka ghasia katika eneo la Waislamu la Kano nchini Nigeria 1990.
Waislamu walikuwa wamekasirishwa na hatua ya Bonnke kupata ruhusa ya kuhubiri katika eneo hilo.
''Katika ghasia hizo, nilijikuta katika gari ambalo haliwezi kuingia risasi kwa mara ya kwanza katika maisha yangu , kabla ya jeshi la Nigeria kutuondoa kwa ndege hadi mjini Lagos'' , Dkt Mutua anakumbuka.
Bonnke ambaye alikuwa akielewa hali ya kidini ya Nigeria , aliomboleza na taifa hilo katika ujumbe kwa serikali ya kijimbo katika eneo hilo na kuapa kurudi.
Kirasmi takriban watu wanane waliuawa lakini ripoti ambazo hazikuthibitishwa zinasema kwamba mamia ya watu walipoteza maisha yao.
''Baada ya kisa hicho tulinyimwa Visa na hatukurudi tena Nigeria kwa miaka 10''.
Dkt Mutua ambaye sasa anaongoza kanisa la African Evangalist Network mjini Nairobi, anasema kwamba mambo yalibadilika wakati rais Olesegun Obasanjo alipochukua madaraka 1999.
Anasema kwamba Nigeria, ambalo ndio taifa lenye idadi kubwa ya watu barani Afrika limekuwa likimkaribisha Bonnke zaidi ya taifa jingine lolote lile la Afrika.
Rais wa Nigeria Muhammadu Buhari , Muislamu kutoka kaskazini alimuomboleza muhubiri huyo akisema kwamba kifo chake kilikuwa hasara kubwa kwa Nigeria na dunia nzima kwa jumla.
Polisi nchini India wamemkamata
mwanamume mmoja raia wa Scotland kwa madai ya ubakaji baada ya kuvunja
ahadi ya ndoa na mwanamke aliyeshiriki ngono naye.
Mtu huyo alituhumiwa kwa kosa hilo baada ya aliyekuwa mpenziwe kumshataki kuwa amevunja ahadi ya kufunga ndoa.
Mwanamme
huyo alikuwa akifanya kazi kwenye ukumbi wa mazoezi mjini Delhi na
inaarifiwa kuwa alikuwa katika uhusiano na mwanadada huyo kwa muda wa
miezi 5.
Baada ya mwanamme huyo kuvunja uhusiano kati yao, mwanadada huyo alimshtaki.
Anasema kuwa aliitikia kushiriki mapenzi naye kwani mwanamme huyo alimwarifu kuwa angemwoa.
Mwanamume huyo anakabiliwa na kifungo cha miaka kumi gerezani iwapo atapatikana na hatia na mahakama ya nchi hiyo.
India iko katika njia panda kuhusiana na mabadiliko ya maadili na mtazamo dhidi ya kushiriki mapenzi nje ya ndoa.
Katika
miaka ya hivi karibuni kumekuwa na kesi kadha zinazokabiliana na
kuvunjwa kwa ahadi ya ndoa na kuibua swali iwapo ni kosa la ubakaji
ukishiriki ngono na mwanamke kisha uvunje ahadi ya kumuoa
Mbunge mmoja nchini Zimbabwe Joseph
Chinotimba ameingia katika kumbukumbu za Afrika baada ya kumbusu mke
wake Vimbai kwa muda mrefu zaidi kuwahi kunakiliwa barani Afrika.
Mbunge huyo na mkewe walizoa tuzo hilo baada ya kupigana busu kwa dakika 10 na sekunde 17.
Rekodi hiyo iliwekwa katika hafla moja iliyopigiwa upatu na kunadiwa kuwa ''Mashindano ya busu refu zaidi kuwahi barani Afrika''
Hafla hiyo ilipangwa na kuandaliwa kwa ushirikiano na waandalizi wa Daftari la rekodi barani Afrika.
Hafla hiyo iliandaliwa katika mji mkuu wa Harare kama sehemu ya kuadhimisha sikukuu ya wapendanao iliyoadhimishwa jumapili.